O przedsięwzięciu

Stowarzyszenie Metropolia Poznań w celu przygotowania wspólnego Planu Zrównoważonej Mobilności Miejskiej (PZMM) dla wszystkich swoich członków, zorganizowało przetarg, w wyniku którego wyłoniono wykonawcę: Konsorcjum firm:

– ATMOTERM S.A. (lider konsorcjum),
– Ecorys Polska Sp. z o.o.

Jakiego obszaru dotyczy PZMM?

Dokument jest opracowany dla całego Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Poznania (Metropolia Poznań) obejmującego terytorium 23 samorządów, w tym Miasto Poznań, Powiat Poznański i 17 gmin Powiatu Poznańskiego, oraz gminy Śrem, Szamotuły, Skoki i Oborniki. MOF Poznania został wyznaczony uchwałą Zarządu Województwa nr 4013/2013 z dnia 7 listopada 2013 r. zgodnie z obszarem działalności Stowarzyszenie Metropolia Poznań. Swym zasięgiem dokument będzie obejmować następujące jednostki samorządu terytorialnego:

– Miasto i Gmina Buk,
– Gmina Czerwonak,
– Gmina Dopiewo,
– Gmina Kleszczewo,
– Gmina Komorniki,
– Miasto i Gmina Kostrzyn,
– Miasto i Gmina Kórnik,
– Miasto Luboń,
– Miasto i Gmina Mosina,
– Miasto i Gmina Murowana Goślina,
– Miasto i Gmina Oborniki,
– Miasto i Gmina Pobiedziska,
– Miasto Poznań,
– Miasto Puszczykowo,
– Gmina Rokietnica,
– Miasto i Gmina Skoki,
– Miasto i Gmina Stęszew,
– Gmina Suchy Las,
– Miasto i Gmina Swarzędz,
– Miasto i Gmina Szamotuły,
– Miasto i Gmina Śrem,
– Gmina Tarnowo Podgórne,
– Powiat Poznański.

Czym jest Plan Zrównoważonej Mobilności Miejskiej (PZMM)?

Plan Zrównoważonej Mobilności Miejskiej (SUMP – Sustainable Urban Mobility Plan) to strategiczny Plan stworzony w celu usatysfakcjonowania potrzeb mobilności ludzi oraz gospodarki w miastach i ich otoczeniu, dla lepszej jakości życia. W nowej perspektywie alokacji środków unijnych posiadanie Planów Mobilności spełnia warunki zapisów Programów Operacyjnych dotyczących działań związanych z transportem, co umożliwia Samorządom i innym podmiotom pozyskanie funduszy na planowane inwestycje. Najważniejsze cele Planu to:

– Rozbudowa powiązań komunikacyjnych między Poznaniem a jego otoczeniem,
– Identyfikacja wspólnych celów rozwojowych Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Poznania,
– Wzmocnienie współpracy między JST w celu realizacji wspólnych działań transportowych na terenie Metropolii Poznań,
– Zwiększenie atrakcyjności podróży transportem publicznym dla mieszkańców Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Poznania,
– Zmniejszenie emisji zanieczyszczeń wynikającej z procesów transportowych,
– Rozwój funkcji metropolitalnych Poznania.

Wyróżnia się następujące elementy mobilności miejskiej:
– zbiorowy transport pasażerski, który obejmuje zagadnienia związane z podwyższeniem jakości i dostępności do usług, zwiększeniem bezpieczeństwa komunikacji publicznej, a także zintegrowaniem taboru i usług transportowych z dostępną infrastrukturą,
– transport niezmotoryzowany, który dotyczy działań mających na celu zwiększenie atrakcyjności i bezpieczeństwa poruszania się pieszo oraz rowerem, jak również uwzględnienia budowy specjalnej infrastruktury dla transportu niezmotoryzowanego,
– intermodalność, której podstawowym celem jest ułatwienie komunikacji i mobilności przy jednoczesnej wysokiej sprawności systemu transportowego oraz integracji różnych środków transportu,
– bezpieczeństwo ruchu drogowego, wynikające z analizy głównych zidentyfikowanych problemów transportowych na obszarze Metropolii Poznań,
– transport drogowy, obejmujący analizę możliwych zmian w przestrzeni drogowej na potrzeby różnych środków lokomocji, a także uwzględniający tematykę płynnego i spowolnionego ruchu,
– logistyka, która związana jest z płynnością dostarczania towarów na terenie Metropolii Poznań, przy ograniczeniu emisji gazów cieplarnianych, zanieczyszczeń i hałasu,
– zarządzanie mobilnością, związane z zaangażowaniem mieszkańców, pracodawców, szkół i innych podmiotów oraz dążące do zmian na rzecz zrównoważonej mobilności,
– inteligentne systemy transportowe (ITS), stanowiące zbiór różnorodnych technologii (telekomunikacyjnych, informatycznych, automatycznych i pomiarowych) oraz technik zarządzania stosowanych w transporcie w celu zachowania bezpieczeństwa, zwiększenia efektywności systemu transportowego oraz ochrony środowiska naturalnego,
– wdrażanie nowych wzorców użytkowania, które są zgodne z zasadą zrównoważonego rozwoju i uwzględniają m.in. ekodriving, korzystanie z transportu publicznego, wspólne dojeżdżanie do pracy jednym samochodem (carpooling) lub wybór środków transportu niezmotoryzowanego,
– promocja ekologicznie czystych i energooszczędnych pojazdów związana z prowadzeniem działań promocyjnych w tematyce mobilności i transportu.

 Partycypacja społeczna – niezbędny element Planu

Istotnym elementem planów mobilności jest zaangażowanie społeczeństwa w prowadzone działania we wszystkich etapach opracowania Planu. Partycypacyjne podejście osiągane będzie poprzez prowadzenie badań kwestionariuszowych oraz konsultacji dotyczących problematyki zrównoważonej mobilności miejskiej. Kanałem przepływu informacji w ramach prowadzonych konsultacji jest strona www.mobilnosc.metropoliapoznan.pl. Badania ankietowe dla gmin powiatu poznańskiego oraz Miasta Poznania zostały przeprowadzone w 2013 r., a ich wyniki zaprezentowano w opracowaniu „Badania i opracowanie planu transportowego Aglomeracji Poznańskiej. Etap I”. Na potrzeby opracowania dokumentu PZMM dodatkowo przeprowadzone zostaną badania na obszarze czterech pozostałych samorządów wchodzących w skład Metropolii Poznań:

– Miasta i Gminy Oborniki,
– Miasta i Gminy Skoki,
– Miasta i Gminy Szamotuły,
– Miasta i Gminy Śrem,

Informacje na temat ankietyzacji znajdują się tutaj

Etapy realizacji Planu Zrównoważonej Mobilności Miejskiej

Opracowanie dokumentu PZMM dla Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Poznania obejmuje 5 etapów:
– Etap I. Prace przygotowawcze oraz opracowanie koncepcji realizacji Planu Zrównoważonej Mobilności Miejskiej (PZMM).
Prace przygotowawcze obejmują m.in. stworzenie strony internetowej PZMM, przeprowadzenie badań ankietowych wśród interesariuszy Planu, poprzedzonych czynnościami mapowania interesariuszy oraz pozyskanie danych i informacji niezbędnych do opracowania Planu z istniejących już dokumentów i opracowań.

– Etap II. Przeprowadzenie badań ankietowych i pomiarów w celu pozyskania brakujących danych i informacji koniecznych do opracowania PZMM. W ramach etapu zaplanowano badania ankietowe, które dotyczą generacji i natężenia ruchu, motywacji podróży, wyboru środka transportu oraz oceny jakościowej istniejących systemów transportowych. Badania prowadzone są na próbach reprezentatywnych dla Miasta i Gminy Oborniki, Miasta i Gminy Skoki, Miasta i Gminy Szamotuły oraz Miasta i Gminy Śrem. Metodyka przeprowadzenia badań ankietowych i wyniki z ankietyzacji zostaną zamieszczone w zakładce Badania ankietowe. Na pozostałym obszarze Metropolii Poznań, tj. na terenie gmin Powiatu Poznańskiego oraz na obszarze Miasta Poznania badania przeprowadzone zostały w 2013 r. na potrzeby opracowania dokumentu „Badania i opracowanie planu transportowego Aglomeracji Poznańskiej. Etap I”.

– Etap III. Opracowanie projektu dokumentu „Plan Zrównoważonej Mobilności Miejskiej dla Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Poznania na lata 2016-2025″ wraz z oceną oddziaływania na środowisko i uzasadnieniem przyjętych rozwiązań. W ramach etapu zostanie opracowany pełen projekt dokumentu Planu, zawierający opis elementów, w szczególności diagnozy stanu aktualnego, wizji pożądanego stanu mobilności miejskiej, wymiernych celów PZMM, zestawienia działań inwestycyjnych oraz systemu ich monitoringu i oceny.
Ponadto w ramach etapu III zostanie wykonana prognoza oddziaływania planowanych zadań Planu na środowisko dla stanu istniejącego i prognoz wg warunków określonych przez Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Poznaniu i Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Poznaniu.

– Etap IV. Konsultacje społeczne projektu dokumentu pn. „Plan Zrównoważonej Mobilności Miejskiej dla Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Poznania na lata 2016-2025”.
W ramach etapu zostaną przeprowadzone konsultacje społeczne projektu PZMM dla interesariuszy z każdej gminy Metropolii Poznańskiej, podczas których zostanie zaprezentowany projekt dokumentu PZMM i będzie istniała możliwość zgłaszania uwag. Harmonogram spotkań konsultacyjnych, projekt Planu i formularz uwag online zostaną zamieszone w zakładce Konsultacje społeczne.

– Etap V. Sporządzenie ostatecznej wersji dokumentu pn. „Planu Zrównoważonej Mobilności Miejskiej dla Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Poznania na lata 2016-2025”. Ostateczna wersja dokumentu wraz z prognozą oddziaływania na środowisko zostanie zamieszczona w zakładce Dokumentacja.

Plan Zrównoważonej Mobilności Miejskiej a rozwój Metropolii Poznań

Zastosowanie nowej  koncepcji planowania zrównoważonej mobilności miejskiej w Metropolii Poznań oznacza:

– Zwiększenie znaczenia planowania zrównoważonej mobilności miejskiej przez lokalne samorządy we współdziałaniu z szerokim gronem interesariuszy.
– Lepszą mobilność i dostępność: planowanie skierowane na zrównoważony transport i mobilność skutkuje poprawą sytuacji mieszkańców Metropolii w zakresie ich mobilności i ułatwienia dostępu do obszarów miejskich, a także usług na ich terenie.
– Wyższy poziom jakości życia: nowa koncepcja oznacza planowanie dla ludzi. Wyraża przesłanie w zakresie tworzenia przestrzeni publicznych o wyższej jakości lub zapewnienia wyższego poziomu bezpieczeństwa dla dzieci.
– Potencjał dotarcia do większej liczby osób: plan zrównoważonej mobilności miejskiej daje możliwość dotarcia do większej ilości mieszkańców Metropolii Poznań i lepszej reakcji na potrzeby różnych grup społecznych.
– Korzyści środowiskowe i zdrowotne: działania na rzecz poprawy jakości powietrza, zmniejszenia hałasu i ograniczenia zmian klimatycznych prowadzą do pozytywnych efektów zdrowotnych.
– Decyzje popierane przez interesariuszy i mieszkańców: partycypacyjne podejście oznacza planowanie z ludźmi. Przez zaangażowanie mieszkańców wszystkich gmin Metropolii Poznań i innych zainteresowanych stron, decyzje w zakresie środków mobilności mogą uzyskać znaczący poziom „publicznej aprobaty”.
– Większy dostęp do finansowania: PZMM może zapewnić dostęp do środków finansowych dostępnych dla zadań w zakresie transportu i mobilności – potencjalnie zapewniając przewagę nad innymi miastami ubiegającymi się o te same środki publiczne.
– Skuteczną realizację zobowiązań prawnych: planowanie zrównoważonej mobilności miejskiej daje możliwość spełniania zobowiązań prawnych, takich jak np. dyrektywy jakości powietrza Komisji Europejskiej lub regulacje w zakresie emisji hałasu.